1917-ի 100-ամյակը նշող Ռուսաստանը նոր հեղափոխության առա՞ջ

Ռուսաստանի ներկա կառավարությունը իրեն աջակցության համար մասամբ պարտական է միլիոնների սենտիմենտալ կապվածությանը սովետական սոցիալիզմի հիշողություններին՝ գրում է Օուեն Խեզերին Independent-ում: Համապատասխանաբար՝ նա հազվադեպ է ձեռք մեկնում Լենինի արձաններին և Կարմիր հրապարակից չի հեռացնում նրա մումիան, բայց հիշողությունները փետրվարյան ու հոկտեմբերյան հեղափոխությունների մասին նրա համար մաքուր թույն են:

Ներկա պանթեոնը սինթեզ է, որ միավորում է Նիկոլայ II-ին, Ստալինին ու Բրեժևին իբրև պետության մեծ շինարարներ ընդդեմ Լենինի, Տրոցկու ու անգամ Խրուշչովի առավել ապակայունացնող, ուտոպիական սոցիալիզմի: Կրեմլի կողքին դեռ Հեղափոխության հրապարակն է, բայց այնտեղ կատարվող հեղափոխությունը կառավարության վատագույն սարսափն է, ավելի վախեցնող, քան կոմունիստական կուսակցության պահպանողական, ուղղափառ ու նույնիսկ երբեմն ցարական քաղաքականությունը: Ամբոխից ընդհանուր սարսափը դեռ կա, այդ թվում 1980-ականների ռուս մտավորականների մեջ: Սակայն և Ռուսաստանում, և ՈՒկրաինայում (որտեղ ևս 1917 է եղել) տասնամյակների մեջ առաջին անգամ լսվում են երիտասարդ սոցիալիստների ձայները: ՈՒկրաինայի մասնատումը կարելի է հասկանալ իբրև միջոց՝ ցույց տալու հեղափոխության հետևանքները: Իր «Ի՞նչ անել» գրքում Լենինը գրում է, որ սովորական մարդիկ հարցականի տակ չեն դնում համակարգը, այլ միայն պայքարում են համակարգում վայելուչ տեղ ունենալու համար: Մարքսիստ բանաստեղծ Կիրիլ Մեդվեդևը կարծում է, որ «ներկա ձախ նկարչի նպատակը այս կամ այն կապի օգտագործումն է շահագործվածների զայրույթի կայծերի հետ, որ բացի պատմության հետ կապը»։ Այս տարի այդ կապը կարող է իսկապես բացվել:

Օուեն ԽԵԶԵՐԼԻ, Independent

Հ.Գ. Իսկ ինչո՞ւ ոչ: Ռուսաստանը բոլորել է առանց հեղափոխության ամբողջ մեկ դար՝ ժամանակն է գուցե: Պատահաբար չէր ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինն ասում, որ թույլ չի տա գունավոր հեղափոխություններ: Միանշանակ՝ ավելին գիտեր, քան հնարավոր է կողքից տեսնել:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ